Pediatrik Nöroşirürji

Beyin-omurilik sıvısının (BOS) dolaşım/emme dengesinin bozulması sonucu karıncıkların genişlemesidir. Tedavide amaç; basıncı güvenle düşürmek ve beyin gelişimini korumaktır.

Belirti & Bulgular

• Kafa çevresinde hızlı artış, bıngıldakta gerginlik
• Huzursuzluk, kusma, beslenme güçlüğü
• Gözlerde aşağı bakış (güneş batışı belirtisi)
• Gelişim basamaklarında gerileme

Tanı

• USG (bıngıldak açıkken), MR/BT ile ventrikül genişliği ve olası tıkanıklık düzeyi değerlendirilir.

Tedavi Seçenekleri

• Ventrikülo-peritoneal (VP) şant: BOS karın boşluğuna yönlendirilir; ayarlanabilir valf tercih edilebilir.
• Endoskopik üçüncü ventrikülostomi (ETV): Uygun anatomide tıkanıklık bypass edilir; şantsız çözüm imkânı.

Ameliyat & İzlem

• Genel anestezi; çoğu olgu kısa hastane yatışı ile izlenir.
• Şant olgularında enfeksiyon, tıkanma, aşırı/az drenaj açısından takip gereklidir.

Karar; yaş, neden (tıkanıklık/emme bozukluğu) ve anatomik uygunluk birlikte değerlendirilerek verilir.

Omurga ve omuriliğin gelişimsel kapanma kusurlarıdır. Meningosel kesesinde BOS bulunur; meningomyelosel kesesinde sinir dokusu da yer alır. Erken cerrahi; enfeksiyon ve nörolojik kaybı azaltmayı hedefler.

Belirti & Bulgular

• Bel sırt orta hatta kese/görünür açıklık
• Bacaklarda güç/duyu kusurları, ayak deformiteleri
• İdrar-dışkılama sorunları

Tanı

• Doğum sonrası MR ile lezyon düzeyi, eşlik eden hidrosefali/Chiari değerlendirmesi.

Tedavi

• Mikrocerrahi onarım: Sinir dokusunun korunup kapatılması, sağlam dural kapanış.
• Multidisipliner yaklaşım: üroloji, ortopedi, fizik tedavi.

İzlem

• Nörolojik rehabilitasyon, mesane-bağırsak yönetimi, ayak-postür desteği.

Omuriliğin alt ucunun anormal bant/yağ dokusu vb. ile sabitlemesi sonucu hareketi kısıtlanır ve gerilir. Büyüme ve omurga hareketleriyle gerilim artabilir.

Belirti & Bulgular

• Bel-sakral bölgede çukur, tüylenme, cilt işareti
• Bacak ağrısı/uyuşma, yürüyüş bozukluğu
• İdrar/dışkı kontrolünde değişiklik
• Skolyoz eşlik edebilir

Tanı

• MR ile filum terminale kalınlığı, lipom/bağ dokusu ve omurilik seviyesi değerlendirilir.

Tedavi

• Mikrocerrahi serbestleştirme: Filumun kesilmesi veya yapışıklıkların ayrılması.
• Semptomatik olgularda gecikmeden planlanır; hedef, ilerleyici hasarı durdurmaktır.

İyileşme

• Günübirlik-kısa yatış; nörolojik ve ürolojik yakın izlem.

Omuriliğin bir kemik/kıkırdak/bağ dokusu yapı ile iki demete ayrılması. Çoğu kez tethered kord, skolyoz ve diğer vertebral anomaliler eşlik eder.

Belirti & Bulgular

• Bel-sırt bölgesinde cilt işareti, asimetri
• Bacaklarda güç/duyu kusuru, yürüme bozukluğu
• Skolyoz, ayak deformiteleri

Tanı

• MR ile kord ayrımı; BT ile kemik spikül belirginleştirilir.

Tedavi

• Mikrocerrahi: Aradaki kemik/fibroz yapı çıkarılır, kord serbestleştirilir.
• Skolyoz ve ortopedik sorunlar için eş zamanlı/ardışık planlama.

İzlem

• Nörolojik muayene ve görüntüleme ile uzun dönem takip.

Kafatası sütürlerinin normalden erken kapanması kafa şekil bozukluğuna ve bazı olgularda kafa içi basınç artışına yol açabilir. Erken tanı ve uygun teknikle kozmetik ve nörolojik sonuçlar belirgin iyileşir.

Belirti & Bulgular

• Şekil bozukluğu (skafosefali, trigono-, plagiosefali vb.)
• Bazı olgularda baş ağrısı, gelişimsel etkilenme

Tanı

• Klinik değerlendirme; gereğinde BT ile sütür kapanması ve kraniyal yapıların analizi.

Tedavi Yaklaşımları

• Açık kraniyal rekonstrüksiyon: Sütürlerin açılması ve şeklin düzeltilmesi.
• Endoskopik teknik: Seçilmiş bebeklerde erken dönemde; ameliyat sonrası şekillendirici kask uygulanabilir.

Ameliyat & İzlem

• Genel anestezi; kan yönetimi ve güvenli hemostaz kritik önemdedir.
• Erken dönem görüntüleme ve ölçümlerle büyüme takibi.